در حالت کلی هدف از ارتباطات بیسیم یا رادیویی، ارسال و دریافت اطلاعات به کمک جریانی از انرژی امواج الکترومغناطیس از طریق انتشار مولفه‌های شدت میدان الکتریکی و مغناطیسی میان یک یا چند نقطه می‌باشد.
سیستم‌های بیسیم اغلب زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که به هر علت امکان ایجاد ارتباطات کابلی میان نقاط وجود نداشته باشد. برقراری ارتباط با سیستم‌های متحرک و همچنین مناطق دور افتاده و صعب العبور جغرافیایی را میتوان اصلی‌ترین ماموریت سیستم‌های ارتباطی بیسیم در نظر گرفت. این تعریف خاص به روشنی ثابت می‌کند که نیاز جهان به رادیو و آنتن هرگز از میان نرفته و مقوله ارتباطات بیسیم علی رغم پیشرفت لحظه‌ای ارتباطات کابلی، هرگز کهنه و منسوخ نخواهد شد!
محیط فیزیکی انتقال اطلاعات در این نوع از ارتباطات مخابراتی، فضای آزاد یا خلاء بوده و اطلاعات می‌توانند با سرعت سیر امواج الکترومغناطیس در فضای آزاد (معادل سرعت سیر نور) میان نقاط ابتدا و انتهای کانال منتقل شوند. طول یک لینک ارتباطی بیسیم بسته به نوع تکنولوژی مورد استفاده و شرایط محیطی می‌تواند میان چند متر تا چندین میلیون کیلومتر متغیر باشد.
این شاخه از علم ارتباطات که در اصطلاح Unguided Communication (ارتباطات هدایت نشده) نامیده می شود در نقطه مقابل ارتباطات خط انتقالی نظیر کابل مسی، فیبر نوری، مایکرواستریپی، موجبری و غیره که اصطلاحاً Guided Communication (ارتباطات هدایت شده) نامیده می‌شود، قرار می‌گیرد.
سیستم‌های رادیویی دارای تنوع بسیار فراوانی بوده و به شکل‌های مختلفی دسته بندی می‌شوند. در هر کدام از این گروه‌های اصلی، تکنولوژی ارسال و دریافت و همینطور تجهیزات اکتیو و پسیو مورد استفاده کاملاً متفاوت می‌باشد.
برخی از مهمترین معیارهای تقسیم بندی سیستم‌های بیسیم به شرح زیر می‌باشد:
ماهیت سیگنال‌ها و سیستم‌ها:
اطلاعات در سیستم‌های بیسیم در حالت کلی به یکی از دو فرم آنالوگ یا دیجیتال بوده، به همین علت در عمل با دو گروه عمده سیستم‌های ارتباطی بیسیم سر و کار خواهیم داشت:
در سیستم‌های رادیویی آنالوگ، اطلاعات به صورت سیگنال‌های الکتریکی ولتاژ و جریان در آمده و توسط یک فرستنده آنالوگ ارسال و توسط یک گیرنده آنالوگ دریافت می‌شوند. در سیستم‌های رادیویی دیجیتال اطلاعات به صورت رشته‌های باینری ۰ و ۱ در آمده و این بیتهای اطلاعاتی با کمک فرستنده‌های دیجیتال آماده انتشار در فضای آزاد (لینک ارتباطی) می‌گردند. در طرف دیگر این لینک، اطلاعات توسط گیرنده‌های دیجیتال آشکارسازی و بازیافت می‌گردند.
نخستین ادوات پخش زنده رادیویی و تلویزیونی و همچنین نسل نخست سیستم‌های تلفن همراه نمونه‌هایی از سیستم‌های رادیویی آنالوگ و ماهواره‌های پخش تصاویر ویدئویی و تجهیزات بیسیم استفاده شده در شبکه‌های WLAN امروزی، نمونه‌هایی از سیستم‌های بیسیم دیجیتال می‌باشند.
باند فرکانسی:
سیستم‌های رادیویی در محدوده بسیار بسیار وسیعی از طیف الکترومغناطیس قادر به برقراری ارتباط می‌باشند. این فرکانس‌ها از محدوده چند ده هرتز در باند ELF تا سطوح اگزا هرتز متغیر بوده و به دسته‌های گوناگون با اسامی مختلف تقسیم بندی می‌شوند. ماهیت سیگنال‌های الکتریکی در این محدوده وسیع طیف فرکانسی متغیر بوده و بسته به سطح کلی فرکانس از فرمی به فرم دیگر در نوسان است. لازم به تکرار است که تجهیزات و تکنولوژی‌های استفاده شده در این محدوده وسیع کاملاً متفاوت می‌باشد.
ارتباطات دریایی و زیر دریایی نمونه‌هایی از مخابرات بیسیم در فرکانس‌های بسیار پایین و دریافت و تحلیل امواج کیهانی توسط رادیو تلسکوپ‌ها و ادوات کیهان شناسی، نمونه‌هایی از ارتباطات رادیویی در فرکانس‌های بسیار بالا می‌باشند.
سطح توان:
سیستم‌های رادیویی در سطوح مختلف توان از محدوده پیکووات تا کیلووات قادر به فعالیت بوده و سطح توان ارسالی و دریافتی بسته به نوع کاربرد کاملاً متفاوت است. بدیهیست که جهت طراحی سیستم‌های رادیویی در سطوح متفاوت توان، تکنولوژی‌های کاملاً متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که پرداختن به جزئیات آن خارج از حیطه این مقاله است.
ارتباطات در شبکه‌های WLAN یا شبکه‌های ارتباط سلولی را میتوان نمونه‌هایی از سیستم‌های مخابراتی کم توان دانست و تجهیزات مورد استفاده در سیستم‌های جنگ الکترونیک از قبیل رادارهای پر قدرت را میتوان در گروه سیستم‌های رادیویی پر توان تقسیم بندی نمود.
تعداد نقاط فرستنده و گیرنده:
سیستم‌های بیسیم بر اساس تعداد نقاط فرستنده و گیرنده، به چند دسته کلی تقسیم بندی می‌شوند:
ارتباط یک نقطه با یک نقطه: در این حالت لینک ارتباطی تنها میان دو نقطه برقرار می‌گردد (Point To Point). بیسیم‌های آنالوگ قدیمی نمونه بارز این سیستم‌های ارتباطی می‌باشند.
ارتباط یک نقطه با چند نقطه: در این حالت در یک سمت لینک ارتباطی تنها یک نقطه و سمت دیگر چندین نقطه قرار می‌گیرد (Point To Multi Point). سیستم‌های پخش رادیویی و تلویزیونی با یک فرستنده و تعداد فراونی گیرنده و همچنین AccessPointها در شبکه‌های WLAN با قابلیت سرویس دهی به تعدادی کلاینت نمونه بارز این سیستم‌های ارتباطی می‌باشند.
ارتباط چند نقطه با چند نقطه:
در این حالت یک سیگنال به کمک آرایه‌ای از آنتن‌ها برای مقصد ارسال می‌گردد. در سمت دیگر لینک نیز آرایه‌ای مشابه اقدام به دریافت و آشکارسازی سیگنال می‌نماید. این تکنیک که اصطلاحاً دایورسیتی فضایی یا (MIMO (Multi In Multi Out نامیده می‌شود جهت افزایش ظرفیت کانال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جهت لینک ارتباطی:
در این حالت سیستم‌های ارتباطی بیسیم بر اساس جهت عبور اطلاعات بین نقاط ابتدا و انتهای لینک به صورت زیر تقسیم بندی می‌شوند:
سیستم‌های یک طرفه (One Way Communication):
در این حالت در یکی از دو سمت لینک، سیستم یا سیستم‌های فرستنده (Transmitter) قرار گرفته و در سمت دیگر سیستم یا سیستم‌های گیرنده (Receiver) واقع می‌شوند. سیستم‌های پخش رادیویی و تلویزیونی (Broadcasting) همگی از جمله این سیستم‌ها به حساب می‌آیند.
سیستم‌های دو طرفه Half Duplex:
در این حالت، هر دو سمت لینک قادر به ارسال و دریافت اطلاعات می‌باشند منتها عمل ارسال و دریافت به صورت همزمان صورت نگرفته و با توالی زمانی انجام می‌شود. به چنین سیستم‌هایی که قادر به انجام دادن هر دو عمل ارسال و دریافت می‌باشند در اصطلاح Transceiver می‌گویند. بیسیم‌های صوتی آنالوگ اغلب جزء این دسته از سیستم‌های ارتباطی رادیویی به حساب می‌آیند.
سیستم‌های دو طرفه Full Duplex :
در این حالت، هر دو سمت لینک قادر به ارسال و دریافت توام اطلاعات می‌باشند. به عبارت دیگر عمل ارسال و دریافت بر روی یک لینک به صورت همزمان بین نقاط صورت می‌گیرد. عملکرد سیستم‌های تلفن بیسیم آنالوگ و دیجیتال، شبکه‌های مخابرات سلولی و همچنین ارتباطات در شبکه‌های WLAN همگی بر اساس ارتباطات رادیویی Full Duplex می‌باشد.
محیط ارتباطی:
سیستم‌های بیسیم بسته به محیطی که لینک رادیویی در آن برقرار می‌گردد به دو دسته کلی Indoor (داخل ساختمانی) و Outdoor (فضای باز) تقسیم بندی می‌شوند. محیط‌های Outdoor خود بر اساس نوع عوارض زمین، وجود اجسام و موانع فیزیکی داخل لینک رادیویی، وجود یا عدم وجود دید مستقیم میان دو سمت لینک (LOS vs NLOS) و شرایط آب و هوایی به انواع گوناگون تقسیم بندی می‌شوند. ارتباطات در شبکه‌های WLAN نمونه‌ای از ارتباطات رادیویی Indoor و پخش رادیویی تلویزیونی نمونه‌هایی از ارتباطات رادیویی Outdoor به شمار می‌آیند.
شرکت ارتباطات خاورمیانه آریانا، در راستای اهداف خود، از میان انواع مختلف محصولات بیسیم، تمرکز خود را عمدتاً بر روی لینک‌های ارتباطی نقطه به نقطه (PTP) در بستر شبکه‌های IP جهت انتقال تصویر، صدا و دیتا به فرم دیجیتال معطوف نموده است. به چنین سیستم‌هایی در اصطلاح Ethernet Wireless Bridge یا پل ارتباطی بیسیم اترنت گفته می‌شود.